PORADY I INFORMACJE NA TEMAT CUKRZYCY
Cukrzyca jest to grupa chorób przemiany materii charakteryzująca się podwyższonym poziomem cukru (glukozy) we krwi wynikającą z defektu wydzielania i/lub działania insuliny. Podwyższony poziom glukozy we krwi wiąże się z uszkodzeniem, zaburzeniem czynności i niewydolnością różnych narządów, zwłaszcza oczu, nerek, nerwów, serca i naczyń krwionośnych.
I. Objawy wskazujące na możliwość występowania cukrzycy:
- zmniejszenie masy ciała;
- wzmożone pragnienie;
- wielomocz;
- osłabienie i wzmożona senność;
- pojawienie się zmian ropnych na skórze oraz stanów zapalnych narządów moczowo-płciowych
W dniu 20 grudnia 2006 r. Zgromadzenie Ogólne Narodów Zjednoczonych rezolucją nr 61/225 uznało cukrzycę za jedną z 10 najważniejszych chorób przewlekłych na świecie, stanowiącą poważny problem dla zarówno samych chorych jak i dla całych społeczeństw. Według danych epidemiologicznych opublikowanych przez Międzynarodową Federację ds. Cukrzycy około 285 milionów ludzi na świecie choruje na cukrzycę, a do roku 2025 liczba ta wzrośnie do ponad 380 milionów.
Szacuje się, że w Polsce obecnie na cukrzycę choruje ponad 2 mln osób, tj. ok. 7% Polaków, z czego około 25%-35% stanowią chorzy nieświadomi swojej choroby.
Prognozuje się, iż w przeciągu najbliższych 15 – 20 lat nastąpi podwojenie liczby chorych na cukrzycę w Polsce.
Na terenie Unii Europejskiej w okresie ostatnich 20 lat mamy do czynienia ze stale rosnącą liczbą zgonów z powodu powikłań cukrzycy.
Powikłania cukrzycy
Cukrzyca wymieniana jest wśród głównych przyczyn chorób układu krążenia, utraty wzroku, niewydolności nerek oraz amputacji kończyn dolnych. Około 75-80% chorych na cukrzycę umiera z powodu chorób układu krążenia – wiodącej przyczyny zgonów w Europie. Osoby ze stwierdzoną cukrzycą typu 2 są 2-4 krotnie bardziej obciążone ryzykiem wystąpienia choroby niedokrwiennej serca, niż pozostała część społeczeństwa.
Grupy ryzyka (standardy PTD na 2013)
W grupach ryzyka konieczne jest prowadzenie badań przesiewowych w kierunku cukrzycy, ponieważ u ponad połowy chorych nie występują objawy hiperglikemii (podwyższonego poziomu cukru we krwi). Badanie w kierunku cukrzycy należy przeprowadzić raz w ciągu 3 lat u każdej osoby powyżej 45. roku życia. Ponadto, niezależnie od wieku, badanie to należy wykonać co roku u osób z następujących grup ryzyka:
- z nadwagą lub otyłością [BMI ? 25 kg/m2 i/lub obwód w talii > 80 cm (kobiety); > 94 cm (mężczyźni)];
- z cukrzycą występującą w rodzinie (rodzice bądźrodzeństwo);
- mało aktywnych fizycznie;
- z grupy środowiskowej lub etnicznej częściej narażonejna cukrzycę;
- u których w poprzednim badaniu stwierdzono stan
- przedcukrzycowy;
- u kobiet z przebytą cukrzycą ciążową;
- u kobiet, które urodziły dziecko o masie ciała > 4 kg;
- z nadciśnieniem tętniczym (? 140/90 mm Hg);
- z dyslipidemią [stężenie cholesterolu frakcji HDL < 40 mg/dl (< 1,0 mmol/l) i/lub triglicerydów > 150 mg/dl (>1,7 mmol/l)];
- u kobiet z zespołem policystycznych jajników;
- z chorobą układu sercowo-naczyniowego.
Rozróżniamy 3 podstawowe typy cukrzycy:
- Typ 1; dawniej zwany cukrzycą młodzieńczą, od chwili rozpoznania konieczne jest leczenie insuliną
- Typ 2; dawniej nazywana cukrzycą typu dorosłych (starczą), może być leczona lekami doustnymi, niekiedy istnieje konieczność leczenia insuliną
- Cukrzyca ciążowa; występuje pierwszy raz w ciąży i może (ale nie musi) po porodzie ustąpić. W tym typie cukrzycy jeśli nie uda się znormalizować poziomów cukru we krwi dietą, konieczne jest leczenie insuliną.
Podstawowymi elementami leczenia cukrzycy są:
- Dieta online
- Plan treningowy
- Leki (insulina bądź leki doustne)
- Samokontrola; masy ciała, poziomu glukozy, ciśnienia tętniczego krwi